Czysta produkcja, czyli przemysł Twojej firmy i eko-równowaga

Co to jest czysta produkcja i czym różni się od niej czystsza produkcja? Jak producent soku pomarańczowego zwiększył zyski dzięki rozsądnemu wykorzystaniu odpadów? Co zrobić, żeby oficjalnie dołączyć do rejestru polskich firm dbających o środowisko? Przeczytaj!

Czystsza produkcja i dobry przykład producenta soku 

Pewien producent soku pomarańczowego suszył odpady ze skórek pomarańczowych i sprzedawał je jako paszę dla zwierząt. Jego działania były źródłem około 4 milionów ton ścieków miesięcznie, co negatywnie wpływało na środowisko i generowało koszty.

Po dokonaniu oceny tego problemu, stwierdzono, że niektóre składniki ścieków, mianowicie olejek cytrusowy i cukier mogą się przydać. Inwestycja technologiczna umożliwiająca ich przechwycenie i sprzedawanie, przyniosła oszczędności kosztów utylizacji odpadów w skali roku oraz dodatkowy dochód ze sprzedaży olejku cytrusowego i melasy (jest to syrop, produkt uboczny produkcji cukru). 

Czystsza produkcja, czyli zmniejszanie negatywnego wpływu

To przykład czystszej produkcji (cleaner production), czyli podejścia, które ogranicza negatywny wpływ na środowisko spowodowany działaniami przemysłowymi. Jej stosowanie wymaga kreatywności, zmian w technologiach, procesach i zasobach. Czasem to zmniejszenie ilości odpadów, innym razem zminimalizowane innych szkód dla środowiska, a jeszcze innym zwiększenie rentowności i konkurencyjności przedsiębiorstw oraz wydajności procesów produkcyjnych. 

Czysta produkcja – cztery elementy, o których warto wiedzieć

Po co zmniejszać szkody, skoro można ich w ogóle nie generować? Udaje się to, dzięki czystej produkcji, której idea polega na tym, aby nie dopuszczać do niszczenia środowiska przez działalność przemysłową. 

Cel czystej produkcji (clean production) to wytwarzanie produktów w równowadze ze środowiskiem. Encyklopedia CSR podaje 4 elementy czystej produkcji. Są to:

• Zasada ostrożności – przedsiębiorca musi udowodnić, że proces wytwarzania przez jego firmę produktów nie będzie szkodliwy dla środowiska. 
• Podejście zapobiegawcze – polega na zapobieganiu, zamiast naprawiania; opiera się na usuwaniu źródła szkód, zamiast ich rezultatów. 
• Demokratyczna kontrola – idea czystej produkcji obejmuje wszystkich dotkniętych przez działania przemysłowe, czyli pracowników, konsumentów i społeczności lokalne. Demokratyczną kontrolę wspiera fakt, że wiele osób ma dostęp do informacji, a w razie naruszeń prawo do interweniowania.
• Zintegrowanie i holistyczne podejście – społeczeństwo powinno mieć zintegrowane podejście do kwestii związanych z użyciem zasobów naturalnych oraz konsumpcji, a także brać pod uwagę cały cykl życia produktów.

Czysta produkcja w Polsce. Jak oficjalnie dołączyć do firm dbających o środowisko?

Czysta produkcja sprawia, że powstałe w jej wyniku produkty są między innymi:

• nietoksyczne i energooszczędne,
• trwałe i nadające się do wielokrotnego użytku,
• łatwe w demontażu, naprawie lub przebudowie,
• wyprodukowane przy użyciu materiałów odnawialnych,
• w opakowaniach, które nadają się recyklingu lub ponownego użycia.

W Polsce sprawami związanymi z czystą produkcją zajmuje się Stowarzyszenie „Polski Ruch Czystej Produkcji”. Każda firma może ubiegać się o uwzględnienie w rejestrze tej organizacji jako przedsiębiorstwo, dla którego czysta produkcja to ważny element strategii biznesowej. Twoja też! 😊 

Bibliografia 

Encyklopedia CSR, Czysta produkcja, https://odpowiedzialnybiznes.pl/hasla-encyklopedii/czysta-produkcja-clean-production/, odsłona: 19.11.2021 r.

Hari Srinivas, Cleaner production, https://www.gdrc.org/sustdev/concepts/02-c-prod.html, odsłona: 19.11.2021 r.